मराठी उपयोजित लेखन | मार्गदर्शक | marathi upyojit lekhan

patra lekhan in marathi, saransh lekhan in marathi,batmi lekhan in marathi,jahirat lekhan in marathi,atmakathan marathi,prasang lekhan in marathi

मराठी भाषेतील उपयोजित लेखन हा विद्यार्थ्यांसाठी तसेच विविध स्पर्धा परीक्षांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा घटक आहे. उपयोजित लेखनाद्वारे आपण आपले विचार संक्षिप्त, स्पष्ट आणि प्रभावीपणे व्यक्त करण्याची कला शिकतो. या लेखात आपण उपयोजित लेखनाचे महत्व, घटकनिहाय माहिती, प्रकार आणि उदाहरणे जाणून घेणार आहोत.

---

उपयोजित लेखन म्हणजे काय?

उपयोजित लेखन म्हणजे वास्तविक जीवनात थेट वापरले जाणारे लेखन. हे लेखन कृतीप्रधान असते. याचा उपयोग प्रामुख्याने —

• व्यवहार,

• संपर्क,

• माहितीची देवाणघेवाण,

• संदेश पोहोचविणे,

यासाठी केला जातो.

यात पत्र लेखन, सारांश लेखन, जाहिरात लेखन, बातमी लेखन, निबंध लेखन, संवाद लेखन, कथा लेखन अशा विविध प्रकारांचा समावेश होतो.

---

उपयोजित लेखनाचे महत्त्व

१. विद्यार्थ्यांमध्ये लेखनकौशल्य विकसित होते.
२. स्पर्धा परीक्षांमध्ये उच्च गुण मिळविण्यास मदत होते.
३. व्यवहारातील संपर्क अधिक प्रभावी होतो.
४. संदेश स्पष्ट व संक्षिप्त पोहोचविणे शक्य होते.
५. शालेय शिक्षणाबरोबरच व्यावसायिक आणि सामाजिक आयुष्यातही याचा उपयोग होतो.

---

उपयोजित लेखनाचे प्रमुख घटक

1. पत्र लेखन – औपचारिक व अनौपचारिक पत्र.
2. सारांश लेखन – दिलेल्या मजकुराचा संक्षेप स्पष्टपणे मांडणे.
3. जाहिरात लेखन – सामाजिक, व्यावसायिक किंवा प्रसारमाध्यमातील जाहिराती.
4. बातमी लेखन (वृत्तलेखन) – वर्तमानपत्रीय शैलीतील वार्तांकन.
5. कथा लेखन – कल्पनाशक्ती व वास्तव अनुभव यांच्या आधारे रचना करणे.
6. प्रसंग लेखन  – एखाद्या प्रसंगाची सविस्तर मांडणी करणे.
7. आत्मकथन  - एखादा घटक आपली व्यथा मांडतो,सविस्तर लिखाण 
8. वैचारिक लेखन – एखाद्या विषयावर आपले विचार व्यक्त करणे 

 

मराठी उपयोजित लेखन घटक सविस्तर अभ्यास

मराठी उपयोजित लेखन घटक अभ्यासण्यासाठी खालील लिंक्स वर जा.👇👇:

📝 मराठी उपयोजित लेखन - पत्र लेखन

[👉 पत्र लेखन आराखडा व नमुना कृति ##eye##]

📝मराठी उपयोजित लेखन - सारांश लेखन

[👉 सारांश लेखन पायऱ्या व नमुना कृति ##eye##]

📝मराठी उपयोजित लेखन - कथा लेखन

[👉 कथा लेखन पद्धत व नमुना कृति ##eye##]

📝मराठी उपयोजित लेखन - जाहिरात लेखन

[👉जाहिरात लेखन आराखडा व नमुना कृति ##eye##]

📝 मराठी उपयोजित लेखन - बातमी लेखन

[👉 बातमी लेखन आराखडा व नमुना कृति ##eye##]

📝मराठी उपयोजित लेखन - प्रसंग लेखन

[👉 प्रसंग लेखन पद्धत व नमुना कृति ##eye##]

📝मराठी उपयोजित लेखन - आत्मकथन

[👉 आत्मकथन पद्धत व नमुना कृति ##eye##]

📝मराठी उपयोजित लेखन - वैचारिक लेखन

[👉 वैचारिक लेखन पद्धत व नमुना कृति ##eye##]

👉 इयत्ता 5 वी ते 10 वी प्रथम सत्र प्रश्नपत्रिका PDF डाउनलोड

---

उपयोजित लेखन करताना लक्षात ठेवावयाच्या गोष्टी

• शुद्धलेखन व व्याकरणाची अचूकता असावी.

• लेखन सुस्पष्ट, संक्षिप्त आणि नेमके असावे.

• दिलेल्या विषयाला पूर्णतः धरून विचार मांडावा.

• लेखनाची सुरुवात, मध्य आणि शेवट नीटस असावा.

• साधी, सोपी व प्रभावी भाषा वापरावी.

उपयोजित लेखनाचा अभ्यास कसा करावा?

• विविध प्रकारच्या नमुन्यांचे वारंवार वाचन करावे.

• लहानशा विषयावरही स्वतः लिहिण्याचा सराव करावा.

• शुद्धलेखन व व्याकरणाची काटेकोर काळजी घ्यावी.

• वर्तमानपत्रातील बातम्या, जाहिराती व सूचना वाचून लेखन शैली आत्मसात करावी.

• शिक्षकांचे मार्गदर्शन घेऊन आपल्या लेखनातील त्रुटी दुरुस्त कराव्यात.

---

निष्कर्ष

मराठी उपयोजित लेखन हा विद्यार्थ्यांसाठी तसेच सर्वसामान्य वाचकांसाठी एक उपयुक्त व व्यवहार्य घटक आहे. पत्र, अहवाल, जाहिरात, सूचना अशा प्रकारांतून आपण विचार प्रभावी पद्धतीने मांडू शकतो. योग्य मार्गदर्शन, सतत सराव आणि शुद्धलेखनाची काळजी घेतल्यास उपयोजित लेखनात नक्कीच प्रावीण्य मिळविता येते.